Δευτέρα 5 Νοεμβρίου 2012

Εποικοδομητική & κοινωνικοπολιτισμική θεωρητική προσέγγιση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση







Με την πάροδο των χρόνων όλο και πιο συχνά αναφερόμαστε σε μια νέα κοινωνία, μια κοινωνία όπου κυρίαρχοι είναι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και η τεχνολογία γενικότερα. Αυτό το φαινόμενο έκανε την εμφάνιση του και στο σχολικό περιβάλλον με σημαντικά αποτελέσματα τόσο στην διδασκαλία όσο και στην μάθηση. Γίνονται όλο ένα και πιο πολλές προσπάθειες ένταξης της τεχνολογίας, πέρα από το μάθημα της πληροφορικής και σε κάθε γνωστικό αντικείμενο, αυτό γίνεται με διάφορα μέσα όπως για παράδειγμα ο προτζέκτορας ή ο διαδραστικός πίνακας. Αυτά τα μέσα παρέχουν μία ενεργή συμμετοχή των μαθητευόμενων και έτσι γίνεται πιο εύκολη η κατανόηση του νοήματος. Επιπλέον, η μάθηση είναι μία κοινωνικοπολιτισμική διεργασία όπου υπάρχει αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους, δηλαδή στην οικοδόμηση της γνώσης από τους μαθητές παίζει σημαντικό ρόλο το κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει σημαντική σύνδεση της τεχνολογίας με τις διάφορες θεωρίες μάθησης. Αρχικά στην Ανακαλυπτική μάθηση του Bruner η οποία υποστηρίζει την ανακάλυψη στην οικοδόμηση της μάθησης, θεωρείται ότι οι μαθητές ανακαλύπτουν τις απαραίτητες δεξιότητες από τα διάφορα τεχνολογικά μέσα, τα πειράματα και την πρακτική. Ακόμη με τους Η/Υ δίνεται έμφαση στο κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο.
Μία άλλη θεωρία μάθησης που συνδέεται με την τεχνολογία είναι ο Κοινωνικός επικοδομισμός, με υποστηριχτές τον Piaget και τον Vygotsky. Εδώ υποστηρίζεται ότι όσο πιο πολύ το άτομο αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του τόσο πιο εύκολα διαμορφώνει την γλώσσα, την σκέψη και την προσωπικότητα του. Αυτή η αρχή, καθώς και άλλες κοινωνικοεποικοδομητικές, οδηγείσαι στην δημιουργία υπολογιστικών συστημάτων μάθησης μέσω ανακάλυψης, διερεύνησης και οικοδόμησης της γνώσης.
Σύμφωνα με άλλες κοινωνικοεποικοδομητικές προσεγγίσεις που υποστηρίζουν τα Συνεργατικά Διαδικτυακά Περιβάλλοντα μάθησης, η μάθηση συνδέεται και με το διαδίκτυο. Έτσι ο καθηγητής εμπλουτίζει την πληροφορία που μεταδίδει και ανοίγουν και οι ορίζοντες των μαθητών γύρω από το θέμα, αυτό βοηθάει τον καθηγητή να λειτουργεί στα πλαίσια μιας σκαλωσιάς (Ζώνη επικείμενης ανάπτυξης). Επίσης μέσω του διαδικτύου μπορεί να γίνει και διδασκαλία από απόσταση και τα παιδιά να επικοινωνούν με μαθητές άλλων σχολείων, να μαθαίνουν για άλλους πολιτισμούς και να κάνουν καινούριους φίλους. Τέλος αυτή η διδασκαλία με τεχνολογικά μέσα βοηθάει και στην ανάπτυξη της συνεργασίας μεταξύ των μαθητών αλλά και μεταξύ του δασκάλου και των παιδιών.
Συμπερασματικά, για να εδραιωθούν αποτελεσματικά οι ΤΠΕ στην μάθηση δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο ως πηγές πληροφόρησης αλλά και ως εργαλεία και διευκολυντές της σκέψης και της οικοδόμησης της γνώσης των μαθητών.

Πηγή: ΥΛΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΔΙΔΑΞΟΥΝ ΣΤΑ 800 ΟΛΟΗΜΕΡΑ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ ΜΕ ΕΝΙΑΙΟ ΑΝΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ (ΕΑΕΠ)

3 σχόλια:

  1. Οι σύγχρονες κοινωνίες στις μέρες μας έχουν κατακλυστεί και σίγουρα επηρεαστεί από την τεχνολογία και τα μέσα με τα οποία αυτή είναι προσβάσιμη. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι εντάσσουν στην καθημερινότητά τους τις νέες τεχνολογίες καθώς αυτές έχουν κάνει ακόμη πιο εύκολη τη ζωή τους αλλά κυρίως την εργασία τους. Αυτό, όμως, που προκαλεί έκπληξη και αναπτύσσεται ραγδαία είναι η τάση των μικρών παιδιών να χρησιμοποιούν τους υπολογιστές και να τους χειρίζονται με ευχέρεια. Τα τελευταία χρόνια οι ΤΠΕ έχουν εισβάλλει και στο χώρο της εκπαίδευσης με την προσδοκία ενός καλύτερου εκπαιδευτικού συστήματος, πράγμα το οποίο έχει κριθεί τόσο θετικά όσο και αρνητικά. Αναμφίβολο κομμάτι του θέματος αυτού είναι οι εποικοδομητικές και κοινωνικοπολιτισμικές προεκτάσεις του.
    Η χρήση των ΤΠΕ στην εκπαίδευση αναμφισβήτητα διευκολύνει τη ροή του μαθήματος αλλά και γενικότερα τη διδασκαλία. Ο δάσκαλος έχει πρόσβαση σε ένα μεγάλο εύρος πληροφοριών που τον βοηθάνε να επιλέγει, να συμβουλεύεται και να παρουσιάζει στους μαθητές του με αποτέλεσμα το μάθημα να γίνεται δημιουργικό, ενδιαφέρον και κατανοητό. Ορισμένες δυσνόητες έννοιες, θεωρίες και μέρη της προκαθορισμένης ύλης παρουσιάζονται τώρα με τη χρήση βίντεο, εικόνων και ήχων, πράγματα τα οποία είναι οικεία στους μαθητές και που τους επιτρέπουν να κατανοούν το μάθημα και να χρειάζεται ίσως λιγότερος χρόνος διαβάσματος στο σπίτι.
    Από την πλευρά των μαθητών και σε συνάρτηση με την κοινωνικοπολιτισμική θεωρητική προσέγγιση των ΤΠΕ, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές επιτρέπουν στα παιδιά, με τη σωστή χρήση τους, να ψάχνουν για πληροφορίες, να ενημερώνονται και να αναρτούν τις εργασίες τους ώστε να δέχονται κριτική και σχόλια από μαθητές άλλων σχολείων της ίδιας χώρας ή ακόμη και χώρας του εξωτερικού. Τέτοιες δραστηριότητες διεγείρουν το ενδιαφέρον των μαθητών βοηθώντας τους επίσης να βελτιωθούν όταν δέχονται αρνητικά σχόλια. Τέτοιες προσπάθειες κάνουν την εκπαιδευτική διαδικασία να ξεφύγει από τον καθαρά τεχνοκρατικό και τυπικό της χαρακτήρα και να διευρύνει τους ορίζοντές της δημιουργώντας άτομα με πολύπλευρες γνώσεις και κατάλληλα προσαρμοσμένα στις απαιτήσεις της εποχής.
    Οι πολύπλευροι αυτοί λόγοι χρήσης των ΤΠΕ στην εκπαίδευση επισημαίνουν την αναγκαιότητά τους και δημιουργούν σχολεία απόλυτα εναρμονισμένα με τις συνθήκες του 20ού αιώνα. Προωθούν εκπαιδευτικούς με θέληση για δημιουργία και αγάπη για το επάγγελμά τους, ενώ από την άλλη μαθητές με επιμονή για τη δημιουργία ενός σύγχρονου κόσμου.
    Θεωρώ χρήσιμες και επoικοδομητικές τις πληροφορίες που παραθέτεις σχετικά με τις απόψεις του Bruner, του Vygotsky και του Piaget γιατί τεκμηριώνουν το κείμενο επιστημονικά και δίνουν μεγαλύτερη βάση στα λεγόμενα σου.
    http://www.youtube.com/watch?v=FZYZTZfDRto


    Τσανάκα Γεωργία, Α.Μ: 4853

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Παρατηρώ ότι σωστά επεξεργάζεσαι την κυριαρχία των νέων τεχνολογιών στη σύγχρονη κοινωνία και την ένταξη τους στη σχολική πραγματικότητα.Είναι γεγονός ότι η πληροφορική είναι από τα βασικά μαθήματα από τις πρώτες κιόλας τάξεις του δημοτικού σχολείου.Σημαντική όμως θεωρείται η συνεργασία του εκπαιδευτή πληροφορικής με τους εκπαιδευτές άλλων ειδικοτήτων για την καλύτερη μάθηση.Επίσης απαραίτητη είναι η επίμορφωση των εκπαιδευτικών από επιμορφωτές ΄Β επιπέδου μέσω ειδικών σεμιναρίων, ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στις σύγχρονες ανάγκες της εκπαιδευτικής διαδικασίας.Θέλω να τονίσω ότι μέσω των υπολογιστών προάγεται η ενεργητικότητα των μαθητών,η ερευνητικότητα και η συνεργασία με τους συνομηλίκους.Άρα προωθούνται η ανακαλυπτική μάθηση,η νοοκατασκευαστική προσέγγιση που έχει να κάνει με τους τρόπους κατανόησης της πραγματικότητας ενεργητικά μέσω των εμπειριών και των αλληλεπιδρασεών τους,ενώ ενισχύεται και η ομαδοσυνεργατική μάθηση.Επιπλέον υποβοηθούνται τόσο τα εσωτερικά όσο και τα εξωτερικά κίνητρα των μαθητών.Σίγουρα η χρήση του διαδικτύου βοηθάει τη μάθηση αφού τα παοδιά έχουν πρόσβαση σε μεγάλο όγκο πληροφοριών.Όμως δεν αναφέρεσαι στους κινδύνους που εγκυμονεί η αλόγιστη χρήση του διαδικτύου στη μάθηση.Συνίσταται η λελογισμένη χρήση του και η επίβλεψη από τους δασκάλους.Δεν αναφέρεσαι όμως στη βοήθεια που παρέχεται στους εκπαιδευτές από ειδικούς συμβούλους στην περίπτωση κατά την οποία συναντούν δυσκολίες κατά την εκπαιδευτική διαδικασία. Κουτσογιαννοπούλου Σταυρούλα Ζωή ΑΕΜ 4696

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Στις μέρες μας,παρατηρείται ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας τόσο στον ιδιωτικό χώρο του καθενός (π.χ σπίτι) όσο και στον εργασιακό, σε δημόσιο καθώς και σε ιδιωτικό επίπεδο, έχοντας ως απότοκο την διευκόλυνση στους διάφορους τομείς. Μείζον θέμα,στις σύγχρονες κοινωνίες, αποτελεί η ένταξη των σύγχρονων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών στην εκπαιδευτική διαδικασία που μάλλον αποτελεί πλέον μια απόλυτη αναγκαιότητα, αν θέλουμε να μιλάμε για ένα εκπαιδευτικό σύστημα που να είναι σε θέση να παρέχει ουσιαστικές γνώσεις και δεξιότητες στους μαθητές. Οι διδακτικές προσεγγίσεις μπορούν, και οφείλουν ως ένα βαθμό, να ενσωματώσουν νέα εκπαιδευτικά εργαλεία, χρησιμοποιώντας την νέα τεχνολογία και εξοικειώνοντας τους μαθητές με αυτήν από μικρή ηλικία, βοηθώντας τους έτσι να αναπτύξουν ικανότητες έρευνας, κρίσης και δημιουργικότητας. Βέβαια, αυτό έχει κριθεί από τους διάφορους τομείς της εκπαίδευσης με αρνητικά καθώς και θετικά σχόλια. Αναπόσπαστο κομμάτι αυτού του θέματος αποτελεί η εποικοδομητική και κοινωνικοπολιτισμική θεωρητική προσέγγιση τον ΤΠΕ στον χώρο αυτό.
    Πιο συγκεκριμένα, με την είσοδο των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία ο εκπαιδευτικός έχει στη διάθεση του πρόσθετες πληροφορίες με τη μορφή εικόνων,βίντεο καθώς και ήχων που υπό άλλες συνθήκες δεν θα μπορούσε να έχει, με αποτέλεσμα να εμπλουτίζει την παράδοση του μαθήματος κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον των μαθητών του. Οι μαθητές συμμετάσχουν πιο ενεργά στη δημιουργία της γνώσης με τα τεχνολογικά μέσα(π.χ προτζέκτορας,διαδραστικός πίνακας) και έτσι αποφεύγεται η παθητική πρόσληψη της, όπως πολύ σωστά αναφέρεις και εσύ στο blog σου.
    Επιπλέον, σε συνδυασμό με την κοινωνικοπολιτισμική θεωρητική προσέγγιση, οι μαθητές είναι σε θέση να ψάχνουν πληροφορίες, να ενημερώνονται για τα διάφορα γεγονότα που συμβαίνουν στον κόσμο,να παρουσιάζουν τις διάφορες εκθέσεις καθώς και άλλου τύπου εργασίες τους στις ποικίλες ιστοσελίδες του διαδικτύου έχοντας την ευκαιρία να κρίνουν ο ένας τον άλλο, να αξιολογούν και να σχολιάζουν τις εκθέσεις και τέλος να παραδίδουν τα διορθωμένα κατά την άποψη τους κείμενα. Αυτό παρακινεί τους μαθητές να ασχολούνται ουσιαστικά με τα μαθήματά τους και ακόμη να διορθώνουν τα λάθη τους μέσα από τα αρνητικά σχόλια που δέχονται από τους συμμαθητές τους αλλά και από συνομηλίκους τους από άλλα σχολεία ακόμη και από άλλες χώρες.
    Έτσι με την απόκτηση της ικανότητας που διέπει τη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών στην εκπαιδευτική διαδικασία, δημιουργούνται αναγκαίες προϋποθέσεις που ευνοούν μια παιδαγωγική και διδακτική μεθοδολογία επικεντρωμένη στο μαθητή, διευκολύνεται η διαφοροποίηση και εξατομίκευση των μαθησιακών ευκαιριών και τέλος αποκτιούνται από τους μαθητές απαραίτητες κριτικές και κοινωνικές δεξιότητες που θα τους εξασφαλίσουν ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στη γνώση αλλά και δυνατότητες δια βίου μάθησης καθώς και δυνατότητες επικοινωνίας στο πλαίσιο της κοινωνικοπολιτισμικής προσέγγισης. Τέλος, η χρήση των πληροφοριών από μέρους σου σχετικά με την εισαγωγή των ΤΠΕ στην εκπαίδευση σύμφωνα με τον Piaget, τον Vygotsky και τον Bruner το χρήζουν επιστημονικά έγκυρο. Συμφωνώ με όλες σου τις απόψεις.
    Παναγιώτα Βογιατζή ΑΕΜ: 4667

    ΑπάντησηΔιαγραφή